Bracha seimasanga, ilungthim a tua ipi bracha kasei ding ham tia hoitah'a kigel lhah masat ngai ahi.Yalkut Yosef siman 5
Bracha seipet tengleh emadanga kisahboi lou ding ahi. Tekahnah'a Bracha seipet a table suhtup, naosen kicheppi, khutthih tiho bollou ding ahi. Thildang, neocha khat a kisaboi jongkhatchu HaShem min ajaa lou ahi. Hitobanga chu bracha seipet tengleh thildang jong gellouding ahi adieh'a chonsetna lunggel gel louding ahi.Yalkut Yosef siman 5, Halacha Berurah 5:2
Lechem nehnadinga netilat yadayim abolpet hihenlang ahilouleh theichunga bracha aseipet hijongleh, HaShem in khotona neipuma nehleh chah eipieh jing uchu geldoh a bracha seiding ahi. Nitin a kibol mitzvot hotoh kisai bracha ahialeh HaShem in ama mitzvot ho bolthei a eikoijeh uva ilungthim uva HaShem chunga kipahtah'a umngai ahi.Yalkut Yosef siman 5
Yerushalmi(Berachot 2:2) in Birkat HaMazon simpet a thildang ema bol ding phallou ahi tin asun in ahi. RAMBAM(Milchamot Berachot 9a) injong aseijin ahi. Shulchan Aruch 191:3 mun a halacha in akichiepin in ahi. Taz 191:1 in hiche hi Birkat HaMazon keu hilouvin bracha leh mitzvot hojousea juiding ahi atin ahi akijuilouva ahileh bracha leh mitzvot hochu kingaisang lou tobang ahi ati. Kitzur Shulchan Aruch 6:1, Kaf haChaim 191:5, VeZot HaBeracha(ch1 p.11), Halacha Berurah 5:2 in Taz in aseibanga chu Halacha in asun lut uvin ahi.
Bracha seipet tengleh emadanga kisahboi lou ding ahi. Tekahnah'a Bracha seipet a table suhtup, naosen kicheppi, khutthih tiho bollou ding ahi.(Halacha Berurah 5:2)
Nehleh chah bracha kibang anei hojouse chu khatpen a bracha iseitengleh abonna(bracha kibang hojouse) hoptha sahding tia lunggel nei ngai ahi. Tekahnah'a Apple naneh guot a ahileh nakom a nehleh chah ho HaEtz bracha akiseiji hojouse chu nahoptha sah ngai ahi. Yalkut Yosef 206:22, Shulchan Aruch Orach Chayim(RAMA) 206:5, Shulchan Aruch Orach Chayim(Kaf HaChayim) 206:37:1
Koitobang hamkhat chun bracha aseipet tengleh hiche bracha chun adang-dang(bracha akibahpi ho) jong ahoptha ding tia kavana(lunggel) ana pieh louva ahileh anuoia kipe dinmun teilouva nehleh chah dang hochu bracha asei chun ahoptha lou ahi.
Nehleh chah chu akhut a umpen chunga bracha asei ahijongleh amasang um nehleh chah akibang jong chu ahoptha ahi(Mishna Berurah 211:32, VeZot HaBracha pg.66)
Chuleh nehleh chah akibangma-ma chu bracha asei jouva hungkichoi be tajongleh bracha chu avel sei kit angai poi, amasah'a ana sei bracha chun ahoptha ahitai. Askenazi te dungjui a bracha akibahpi ahivanga nehleh chah achuom ahialeh vang amasah'a bracha asei chun ahoptha poi, nehleh chah achuom(bracha akibahpi) aneh dinga ahileh bracha chu athah sei kit ngai ding ahi.(Mishna Berurah 206:22, VeZot HaBracha pg.66 based on Magen Avraham 206:7). Sephardite in achiepi chu ahileh Bracha chu akibahpouva ahileh nehlehchah kibang hijongleh hiche jouse jong chu bracha khat chun ahoptha ji ahitai.(Yalkut Yosef 206:22, Or Letzion 2:14:16 in Shulchan Aruch Orach Chayim 206:5 apat asun in ahi.) Peninei Halakha Hilchot Brachot chapter 9 injong asun in Askenazi ho injong safek brachot lehakel (bracha sei di ham seilou di ham tia akibuoi tengleh HaShem min mohseh'a phahpoh lou nadinga daan akhoulou kijui a bracha kisei jilou) jieh a thei hochu bracha akibang ahipouleh insunga um thei ho jouse chu ahoptha ji tai atin ahi.
Bracha ana seimasatna nehlehchah chu kichai masanga bracha akibahpi nehleh chah chuom hung kichoitajongleh bracha ana sei masat chun tua nehleh chah jong chu ahoptha ahitai.(Mishna Berurah 206:22, kaf HaChayim in Shulchan Aruch Orach Chayim 206:37:1 chungin asun in ahi, Yalkut Yosef 205:22, Vezot HaBracha pg.66)
Koi hijongleh bracha akisei ajah a ahileh bracha kiseinah'a tucheng hochu "henge kenjong kapom e" tinah'a Amen tia adonbut ding ahi tia Chazal ho in asei uvin ahi. Chazal ho in aseidan a Amen tia donbut ding hi thupitah ahi. Bracha sei sanga Amen tia donbut ding joh chu thupi joh ahi atiuvin ahi.
Amen seiding din mun'a, Amen aseilou hochun chonsetna sangtah abol uva akila in hinlah lungluttah a Amen tia donbut khat chun Gan Eden kot jong ahondoh thei ahi akiti, Gemara Brachot 53b, Gemara Shabbat 119b, Rashi Shabbat 119b s.v BeChol.
Emunah tichu Tahsan tina ahi, Emunah thucheng abul jong chu Amen ahi. Amen tia adonbut khat chun "tua bracha kisei chu katahsan in, adieh e tia kenjong adiehnah kaphot chet e" tia asei toh thakhat ahi. Amen tia adonbut khat chun bracha kipatnah "Baruch Atta A-donai", HaShem min chu vangbuoh a aume ti penchu alung a hoitah'a agel ngai ahi. Shulchan Aruch Orach Chayim 124:6, Mishna Brurah 124:24
Bracha akisei koitobang hamkhat chun hoitah'a ajah a ahileh Amen tia adonbut ngai ahi. (Shulchan Arukh ORach Chayim 215:2, Gemara Masechet Yoma 37a)
Midangin bracha aseinah'a chu nangin jong mitzvah nakisuhbulhit nom ham ahileh Amen tia nadonbut ding ahi hitichu mitzvah nakisuhbulhit nom lou jongleh Amen chu nadonbut ngai ahi.Kitzur shulchan arukh Yalkut Yosef 215:2. Taona hihenlang thangvahna(bracha) hijongleh HaShem min pang hihjongleh Amen tia donbut a thilhoi ahi. Tekahnah'a Mi Sheberach(mipi vangbuohnah) leh birkat hamazon a HaRachman mun a khu HaShem min jaolou ahi hinlah Amen tia donbut ding ahi. Shulchan Aruch Orach CHayim 124:6, 189:5, 215:9, Mishna Berurah 215:9, Rav Shlomo Zalman Vezot habracha)
Juda khat in Yehi Ratzon(Ama(HaShem) deilam hihenlang.. tia) aseia ahileh Yehi Ratzon achu HaShem min panghihjongleh Amen aseiding kiphal ahi.(Nitei Gavriel Rosh HaShana 29:23)
Amen chu Bracha kisei joua Toch kedei dibur(2-3 seconds) sunga seiding ahi. mipi kikhop namun a ahileh atamjo in Amen asei chai kahseh'a asei thei nalai ahi.(Rama 124:8, Amen chu bracha jou-jouva seiding ahi. Mishna berurah 124:34 in Rama in asei chu toch kedei dibur sung atina ahi ati, Vezot HaBracha pg 189 injong hitima chu asei in ahi.)
Juda khat in bracha asei a ijah'a ahileh, amen tia donbut ding ahi, a bracha sei chu akipatnah'a pat akichai chan hoitah'a kija hih jongleh amen tia donbut ding ahi, hiche bracha jaal a mitzvah kisuhbulhit ding um henlang umhih jongleh amen tia donbut ding ahi.Yalkut Yosef Kitzur Shulchan Aruch 215:2
judaism hou taaitom(heretic) ho ham ahilouleh cutti(kichatna man a judaism hunglut ho judaism alut jou uva jong milimsemthu hoinalai) ho in bracha asei uva ahileh amen tia donbutlou ding ahi, a bracha sei uchu akipatnah'a pat achai chan hoitah a kija jongleh amen donbut pieh lou ding ahi, hitobangma achu christian ho khat injong bracha(vangbuohna) asei a ahileh amen donbutlou ding ahi hinlah Muslim ho khat in bracha aseileh amen tia donbut pieh thei ahi. Eiho khang a Shabbat palkeh khat in bracha aseileh amen tia donbut pieh thei ahi. Hinlah Reformist Rabbi ho khat in bracha aseileh amen tia donbut lou ding ahi, tekahnah'a kichenna kin khat a reformist rabbi khat chun bracha anseia ahileh amen tia donbut piehlou ding ahi. Yalkut Yosef Kitzur Shulchan Aruch 215:2
Amen tia idonbut tengleh athucheng jouse hoitah a seidong ngai ahi, hinlah aseikhel akium ji in, Amen hi iti-ti kisei khel ji ham chu ihet a ahileh adiehlouva sei akon kiven thei nading lampi ahi. Amen thucheng hi aseikhel ji dan thum aum in amasapen chu Amen Chatufa ahi.
Amen chatufa- Amen(אָמֵן) thucheng a Aleph(א ) nuoi a kamatz(vowel-ָ - aa) akiti pen khu, gingdoh louva akisei doh khah a ahileh, hiche Amen chu Amen Chatufa akiti in ahi, tekahnah'a akino val khat chun Amen ti khel a men bou atia ahileh hiche chu Amen chatufa ahi. Hiche keu chu hilouva Bracha akisei chai masanga Amen tia nadonbut a ahileh jong Amen chu adiehlou ahi in Amen Chatufa in akisim in ahi.(Shulchan Aruch 124:8, Biur Halacha 124:8 S.v Kryat, Rashi S.v "chatufa")
Amen Ketufa- Amen(אָמֵן) thucheng a nun(ן-(n)) khu hoitah'a iseidohlouva ahileh Amen Ketufa(Amen akitanlha) kiti ahi. Amen tinah'a Amen tia awging/thucheng khat a seilouva Amen chu thucheng ni banga "A" atijou chomkhat jouva "men" akitikhat jong chu Amen Yetoma ahi.(Shulchan Aruch 124:8, Biur Halacha s.v. kriyat, Brachot 47a). Amen itileh ol a kichieh tah'a seiding ahi, El Melech Neeman iti a phat isuhlut jat chu Amen seinah'a suhlut ding ahi.(ibid)
Amen Yetoma - Midangin bracha asei jaal a nangin jong mitzvah nakisuhbulhit nom a ahileh, a bracha kisei chu jalouva chuleh a bracha jong ipi kiseiham helouva Amen natia ahileh, na Amen seichu Amen Yetoma ahi, hitobang dinmun a Amen chu seilouding ahi.(Yalkut Yosef(Tefillah v.2, page 153))
Baruch Atta HaShem tia mi in asei ijah tengleh "Baruch Hu UBaruch Shemo" tia donbut ding ahi. Mipi in hoitah'a adonbut man nadinga Chazzan pa jong chomkhat akhungai ngai ahi.
Paoding akiphallou pet(tekahnah'a Pesukei Dzimra toh birchot kiryat shema) chuleh mitzvah suhbulhit nadinga midangin bracha asei a hiche bracha chu nanganse ding ahialeh "Baruch Hu UBaruch Shemo" seilouding/donbutlou ding ahi.(Shulchan Aruch 124:5, Sh”t Yabia Omer 2:4(6), Sh”t Yechave Daat 4:9 )
Birchot kiryat shema a Baruch Hu UBaruch shemo donbut lou ding ahi. Halacha Berurah 51:16.
Tefillin shel yad(khut a pa) toh tefillin shel rosh(lu a pa) vei kikah'a paoding kiphallou ahi hinlah Rabbeinu Tam tefillin ahileh kadish, brachot toh kedusha ho donbut thei ahi hinlah Baruch Hu UBaruch Shemo tia donbutlou ding ahi. Sh"t Yabia Omer 3:3, 9 OC 108:27, Yalkut Yosef (Orach Chaim 34:5)
Halacha lampanga hetdinga poimo chu "Shome'a Ke'Oneh"("angai pa amatah in aseitobang ahi") ahi. Midang khat in bracha asei a ahileh mikhat chun "Amen" atia ama injong bracha aseipa banga chu mitzvah akisuhbulhit thei ahi(hinlah hiche hi condition anei kit in ahi).
Shome'a Ke'Oneh daan hin kiddush, Havdala, ahilouleh megillah simna hobou ahoptha hilouvin mimal in abolding mitzvah hojong ahoptha in ahi, vetsahnah'a tefillin mitzvah jong ahoptha ahi. Tekahnah'a Koihamkhat chun angaijouse thalhenga tia kavana neipuma Tefillin bracha chu asei ging a ahileh angai hojong chun hiche bracha chu anganse uva achombeh'a bracha aga kisei u angai poi.(Anuoi a condition akipeh ho asuhbulhit a ahileh ahi.)
Shulchan Aruch (O.H. 213:2), dungjui in Shome'a ke'Oneh dinga condition li(4) aum in ahi.
1. Bracha asei pa chun angai ho injong mitzvah akisuhbulhit nadinga tia kavana(lunggel) anei ngai ahi.
2. Angai ho injong hiche bracha aseipa bracha khu kanganse a mitzvah kakisuhbulhit ding ahi tia kavana anei ngai ahi.
3. Angai ho chun bracha akisei chu "Barukh Atta.."a pat akichai chan hoitah'a ajah/angai ngai ahi.
4. Bracha seipa chun asei chai-chai leh angai ho chun "Amen" tia adonbut pei u ngai ahi.
achunga akisei li(4) ho hi akisuhbulhit a ahileh angai pa chun ama tah in bracha chu asei a kisim ahi. tua achunga kisei dinmun a tekahnah'a khat pa in bracha asei chu anganse a tefillin akivei thei ahi.
Apa in achapa chu tefillin kivei ji ahilmasat pet tengleh Apa in bracha chu asei a achapa chun hiche chu anganse pei-pei thei ahi.
Khazan pa injong pasal tamna munna mipi adinga bracha chu aseipieh thei ahi. Aseipa toh angai pa in (achunga kisei banga) kavana aneituh honna ahileh angai pa chun "Amen" atia tefillin chu akivei pei-pei thei ahi.
Ben Ish Chai toh kaf HaChaim in hiche(Shome'a Ke'Oneh) hi hoitah'a manchah pha ahi ati hon in ahi, adieh set a ivrit pao hoitah'a seidoh thei lou ho ahilouva ahileh ahoulampanga ahung kipanthah pan-pan ho.
HaShem chu lhingset'a vahchoinathei dinga, bracha iseipet tengleh ikam a ima aumlou ngai ahi. Gemara Brachot 50b->Shulchan Aruch 172:2
iti hamkhat a Bracha sei dikon a kippah naki khuh louva ahileh nakhut toh nasongkhol baan pon themkhat najao sah a nalu a nangap a bracha chu nasei thei ahi(pon hamkhat jaolouva eima khutseh manthei ahipoi), ahilouva ahileh naloite hamkhat khut chu(songkhol baanpon jao hih jongleh) naluchunga nangap sah a bracha nasei thei ahi. Shulchan Aruch 91:4
Bracha iseipet hihenlang taona iman pet hijongleh (von) hoitah a kituptah'a kiguot ngai ahi, adiehsetna birkat hamazon iseipet tengleh.(Shulchan Aruch 74:4, Mishna Berurah 74:22, Or letzion 13:3, Veten Bracha pg.212, Rabbi Yitchak Yosef - parashat vayetze Moreshet Maran based on Brachot 51a )
Bracha seimasanga ipi chunga bracha kasei a ipi bracha kasei diham tia kavana(lunggel) hoitah'a nei ngai ahi. (Shulchan Aruch 5:1, Yalkut Yosef 5:5, Kitzur Shulchan Aruch 6:1)
Ervah(sagohkeuna) munna bracha seiding akiphal poi. numei tahsa akikhu dinglai tefach khat(8cm vel) ado a ahileh ervah kiti ahi.(Shulchan Aruch 75:1)
Numei jineisa sam (adoh) jong ervah ahi.(ibid) Najinu hijongleh numei lasahna munna bracha seiding kiphallou ahi.(Shulchan Aruch 75:3)
Sephardi te dungjui a ervah umna munna imit isin leh bracha seiphal ahi. Askenazi te invang hitichu aphalouvin hinlah Ervah umna munna pat akihei mangleu(ervah chu amulouleh) bracha seiphal ahi tia ajui uvin ahi.(Shulchan Aruch 75:6, Mishna Berurah 75:29.)
Eh(feces) umna munna bracha seiding akiphal poi, ahinlah eh chu glass ham/plastic ham in akhu a akimuthei ahijongleh akikhu ahitahjeh'a chu bracha seithei ahi.(Shulchan Aruch 76:1)
Imasang hamkhat achu eh achatthei(akikheenle-le) a aum a ahileh bracha seiding kiphal poi.Shulchan Aruch 76:2 tekahnah'a vocha muh jong khu ehtobanga kisim ahi in, vadunglah/twilah a pat hung pot hitajongleh twi chun amu sop tajongleh akan poi, shema seithei ahipoi.
Koihamkhat chun eh athah jouva hoitah'a kisuthienglouva akikhulai achu eh mat ahileh kikhu jongleh amachun bracha aseilou ding ahi. Shulchan Aruch 76:5
achunga akisei ho jouse hi Torah simna lampanga jong halacha akibang in ahi.
Nehleh Chah chunga bracha iseidinga ahileh kiguot ding daan
Nehleh Chah chu ikom'a aumtengleh bou bracha seiding ahi. Nehleh Chah package kibol jong chu bracha seimasanga hondohsa a koi ngai ahi. Mishna Berurah 206:19, VeZot HaBracha chapter 1 pg 8
Bracha Isei khumnading nehlehchah chu ikhut a choia bracha chu seiding ahi, ahinlah koihamkhat chun hitichu bolloutea bracha ana sei ahitah jongleh bracha avel seikit angai poi. Shulchan Aruch 167:3, Shulchan Aruch 206:5, Mishna Berurah 167:22
Water-fountain/twi dondinga kikapdohsahtho ho akonna idonding ahileh bracha seimasanga khon hamkhat a twi chu do masat a pha ahi, hitichu ahithei tahlou jongleh twi kikapdoh/alon puma chu bracha seithei ahi. twi chu bracha seimasanga lha sa a ikoia ahileh twi aleuve iti a ahijongleh twi chu lha masanga bracha chu seithei ahi. Vezot HaBracha chapter 1, page 8. Mishna Berurah 206:19
Bracha seimasanga nehleh chah chu nehdinga suhtup masat ngai ahi, tekahnah'a mot ham ineh dinga ahileh ahoh khe masat a ikhe joutengleh bracha seiding ahi, hitobanga khaga ho jong khe masat a bracha seia neh ding ahi. Mishna Berurah 206:19, Vezot HaBracha chapter 1
Nehleh Chah chu lentah'a ahilouleh apumma att masatlouding ahi, bracha isei joutengleh bou att ding ahi. Vezot Habracha chapter 1